Kontrasty, w tym światło i cień to motywy, które na swoich fotografiach uwiecznia Wiktor Kowalczyk. W cieniach przygasają kolory i giną szczegóły, cienie na jasnych tłach rysują różnokształtne sylwetki figur czy wzory ażurów. Światłocień sprawia, że bryły „wstają” z płaskiej powierzchni obrazów, ujawniając swą przestrzenność – struktury i faktury materii. I dopiero oświetlone, jawią nam się w pełnej krasie swych barw.

Prezentowana w Muzeum Czartoryskich w Puławach wystawa fotografii pt. „W cieniu księżnej” to spojrzenie na otaczający świat oczami Wiktora Kowalczyka. Autor jako wiodący temat wybrał dziedzictwo pozostawione w Puławach przez Izabelę z Flemingów księżną Czartoryską. Na wystawie, która wpisuje się Rok księżnej Izabeli Czartoryskiej, zobaczymy między innymi puławskie zabytki. Tak o zabytkach i swoich pracach mówi sam autor – Wiktor Kowalczyk:

Puławski zespół pałacowo–parkowy jest jednym z tych miejsc, w których natura i kultura, przenikając się i dopełniając wzajemnie, tworzą wyjątkowo harmonijną, pełną rozmaitych znaczeń całość. Zasługa to w pierwszym rzędzie księżnej Izabeli Czartoryskiej, a następnie realizatorów Jej idei oraz kolejnych pokoleń opiekunów tego dziedzictwa. Księżna pozostaje tu jednak pierwsza i najważniejsza, a wszystko inne i my wszyscy – jako wdzięczni spadkobiercy, mogący czerpać pożytki ze spuścizny – niejako w Jej cieniu.

Obcowanie z zabytkami miewa różny charakter. Może być porównane do porządkowania chaosu, rozmowy z przedmiotami, snu na jawie albo obracania kalejdoskopu, w którym zachowane fragmenty minionego świata, układające się w przypadkowe konfiguracje i zwielokrotnione przez układ luster, tworzą nowe kompozycje. Ja traktuję je niczym ucztę, podczas której częstuję się kolejnymi daniami z apetytem i radością, starając się, jak potrafię, dawać wyraz swym doznaniom.

Prezentowane na wystawie zdjęcia stanowią zapis mych spostrzeżeń i wrażeń, odbicie przeżyć i refleksji poznawczej, estetycznej czy etycznej natury. Ich wykonanie wymagało wielokrotnego zatrzymania się, pobycia w ciszy tu i teraz, uważnego wpatrzenia się, wsłuchania, wczucia, wmyślenia w emanujące przeszłością detale, w kontekst ich powstania i obecnego otoczenia, poszukania skojarzeń, zauważenia symboliki i wieloznaczności, nadania obrazom nowych sensów.

Nie starałem się dokumentować poszczególnych obiektów, nie było też mym zamiarem pokazanie Puław puławianom czy turystom tego, co mogą zobaczyć na własne oczy w naturze. To jedynie kolejna z jakże licznych prób oddania plastyczności tego miejsca, efekt wielokrotnej jego kontemplacji. To także spojrzenie przyrodnika na przyrodę, muzealnika na muzeum, kogoś, kto pisuje wiersze, na poetyckość motywów. Ale również pewna forma aktualizacji historii, jeszcze jeden dowód, że to dziedzictwo nie więdnie, nie wietrzeje, a jest wciąż żywe – działa, intryguje, inspiruje, nie pozostawia obojętnym.

Koniec weekend września to ostatni moment do obejrzenia wystawy fotograficznej twórczości Wiktora Kowalczyka w dziale Muzeum Czartoryskich w Puławach – Domu Aleksandryjskim.

Serdecznie zapraszamy na finisaż wystawy „W cieniu księżnej”, który odbędzie się 28 września 2025 r. o godzinie 15:00 w Domku Aleksandryjskim.

Będzie to ostatnia szansa na obcowanie z dziełami w tej niezwykłej przestrzeni. Finisaż będzie również okazją do spotkania z artystą i podsumowania wystawy. Będzie nam niezmiernie miło pożegnać tę wystawę w Państwa towarzystwie i osobiście podziękować za wspólnie spędzony czas.

Wiktor Kowalczyk urodził się w 1964 roku w Lublinie. Studiował biologię na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej i muzealnictwo na Uniwersytecie Warszawskim. 20 lat pracy poświęcił Muzeum Nadwiślańskiemu w Kazimierzu Dolnym (w tym kilkanaście tamtejszemu Muzeum Przyrodniczemu), a od dwunastu pracuje w Muzeum Narodowym w Lublinie, opiekując się Dworkiem Wincentego Pola. Jest twórcą wystaw i autorem publikacji, organizatorem wydarzeń kulturalnych i edukatorem. Od pół wieku, jako fotoamator, uprawia fotografię.

Finisaż wystawy pt. „W cieniu księżnej”
Kiedy: 28 września 2025 r. (niedziela)
Godzina: 15.00
Gdzie: Dom Aleksandryjski/ Zespół Rezydencyjny Książąt Czartoryskich w Puławach ul. Czartoryskich 8, 24-100 Puławy